Fotografie draait om spelen met licht. In feite komt het woord ‘fotografie’ van het Griekse woord ‘φωτός’ (phōtós), wat letterlijk ‘tekenen met licht’ betekent. Of je nu graag portretten maakt van je partner thuis of van je kinderen op reis, met deze handige tips gebruik je het licht in je voordeel en laat je je foto’s echt opvallen!
Maak optimaal gebruik van natuurlijk licht
Misschien zie je de professionals met hun mooie studioverlichting en hun off-camera flitsers voor je en denk je dat dat de manier is om prachtige foto’s te maken. Maar in werkelijkheid is er geen betere vorm van licht dan natuurlijk licht. Doe allereerst meer kennis op over hoe natuurlijk licht verandert in de loop van de dag, als de zon aan de hemel staat. Observeer ook hoe het licht verandert met het weer, waarbij heldere zonnige dagen hard licht en sterke schaduwen brengen en bewolkte dagen gepaard gaan met zacht, diffuus licht.
Volg het licht
Misschien maak je graag familieportretten in je huis of straatfoto’s tijdens je reizen. Wat je ook fotografeert, je moet je altijd bewust zijn van de lichtomstandigheden en bereid zijn om van positie te veranderen om er het beste van te maken. Misschien is je voortuin ‘s ochtends de perfecte plek voor puppyfoto’s, terwijl je ‘s avonds misschien beter licht krijgt in de achtertuin (of omgekeerd). Hetzelfde geldt als je op reis bent. Wil je het Vrijheidsbeeld in New York fotograferen? Plan je bezoek dan zo dat het licht er van voren op valt (of wees voorbereid op het maken van contrastrijke silhouetten als je gaat, terwijl het beeld van achteren wordt belicht).
Fotografeer tijdens de ‘golden hours’
Vraag een fotograaf hoe laat hij het liefst fotografeert en je krijgt vaak hetzelfde antwoord: “Tijdens het gouden uurtje.” Het eerste ‘golden hour’ van de dag is het uur na zonsopgang en het tweede is het uur voor zonsondergang. Ze worden ook wel het magische uurtje genoemd. Dit zijn de momenten van de dag waarop de zon op zijn laagst aan de hemel staat en warm en zacht licht geeft, wat prachtige landschappen en portretten oplevert.
Omarm de schaduwen en het ‘slechte licht’ van de middag
Het harde licht van de middag is niet per se het meest ideale voor portretten, maar het kan een aantal zeer interessante schaduwen werpen, die je helpen interessante geometrische vormen en 3D-achtige beelden te creëren. Hou je van het fotograferen van silhouetten? Dit is de perfecte belichting! Omarm contrastrijke scènes door je model in direct licht te plaatsen en je camerapositie te verplaatsen tot hun schaduwen zelf interessante onderwerpen worden. Maak je foto’s van een familiebijeenkomst in de tuin? Vraag een familielid om onder een boom te gaan staan, zodat je artistieke portretten kan maken met schaduwen van bladeren over hun gezicht. Fotografeer je je kinderen tijdens je citytrip? Plaats je kleine avonturiers in het midden van de scène en plaats je camera zo dat hun schaduwen zich uitstrekken tot in de straten van de stad. Slecht licht bestaat niet, je moet er gewoon op een creatieve manier mee omgaan.
Verbeter je binnenfotografie
Geef je thuis een feestje? Maak prachtige binnenportretten en groepsfoto’s door je onderwerpen dicht bij een raam te zetten. Zoals in de eerste tip al is gezegd, is natuurlijk licht altijd het beste licht. Zie het als een grote, natuurlijke lichtbron binnenshuis. Als het te sterk is, trek je gewoon je gordijnen of jaloezieën een beetje samen om de hoeveelheid licht dat op je model valt te sturen en vorm te geven. Voor binnenfotografie op een hoger niveau moet je ook proberen alle lampen uit te doen, want de meeste gloeilampen hebben een andere kleurtemperatuur dan natuurlijk licht, waardoor de witbalans van je camera in de war kan raken.
Maak je eigen lichtreflectoren
Of je nu familiefoto’s maakt tijdens een barbecue of kinderportretten in de keuken, met een lichtreflector kan je het licht op je onderwerp laten kaatsen en het beschikbare licht regelen. En het mooiste is dat je er zelf een gratis kan maken! Wikkel een groot stuk karton in aluminiumfolie of hang een groot wit laken op en je kan aan de slag. Je kan zelfs een wit geverfde muur gebruiken als die mooi licht weerkaatst. Laat je lichtbron, een raam als je binnen fotografeert of de zon als je buiten fotografeert, de reflector raken en plaats hem zo dat hij weerkaatst op je onderwerp. Dit is een fantastische manier om portretten te maken bij hard licht, omdat je je model in de schaduw kan plaatsen en dan een mooi zacht en warm licht van de reflector op hem of haar laat weerkaatsen.
Raak vertrouwd met de belangrijkste belichtingstechnieken
Of je nu natuurlijk licht of kunstlicht gebruikt, je smartphone of een spiegelreflexcamera, je kan een grote verscheidenheid aan looks bereiken door te spelen met de positie van je onderwerp ten opzichte van de richting van het licht.
Belichting van opzij
Je kan kiezen voor belichting van opzij, met je lichtbron op 90 graden van je onderwerp. Deze techniek produceert prachtige schaduwen op de helft van het gezicht; perfect voor leuke superheldenfoto’s met je kinderen! Een uitbreiding hierop zou randverlichting zijn of achtergrondverlichting, zoals het ook wel wordt genoemd, waarbij je onderwerp direct tussen de lichtbron en je camera wordt geplaatst om een prachtig halo-effect te creëren. Dit kan een mooie verlichtingsopstelling zijn voor stemmige schoonheidsfoto’s van stellen, vrienden en partners.
High key-belichting
High key-belichting zorgt voor een zachte en dromerige look met weinig contrast, die perfect is voor het maken van prachtige portretten waar je modellen meteen fan van zijn. Deze look wordt bereikt door een grotere lichtbron te gebruiken (zoals een grote lamp met een softbox of diffuser) en het onderwerp er verder van weg te plaatsen. Je kan ook een groot raam of zelfs een dakraam gebruiken om deze look te bekomen. Vergeet alleen niet om je model er iets verder van af te plaatsen.
Low key-belichting
Low key-belichting is stemmig en dramatisch en wordt vaak Rembrandt-verlichting genoemd, omdat deze kunstenaar er vaak gebruik van maakte. Deze variant is ideaal voor alles, van stillevens en foto’s van thuis koken tot groepsfoto’s en familieportretten. Om dit effect te krijgen, plaats je jouw onderwerp dicht bij een klein raam (of een kleine lamp). Als je alleen een groot raam hebt, trek je de gordijnen een beetje dicht om het licht te regelen en vorm te geven. Maak het plaatje compleet door je verlichte onderwerp voor een donkere achtergrond te plaatsen voor een contrastrijke look die op een filmposter uit Hollywood niet zou misstaan.
Gebruik je verlichting thuis als fotolampen
Je moet geen geld uitgeven aan fotolampen om je huis in een studio te veranderen. Gebruik gewoon je favoriete tafellampen en/of wandlampen. Alles met een kap zou moeten werken als je het zorgvuldig plaatst. Kleurrijke ledlampen kunnen ook worden gebruikt om sfeer en creatieve effecten te creëren. Vermijd plafondlampen, want licht van boven kan sterke schaduwen werpen op het gezicht van je model, en zorg ervoor dat je licht door een wit filter schijnt om het te verzachten en te verspreiden als het te fel is. Gebruik een reflector van karton en folie om ongewenste schaduwen op te vullen.