Een vrouw op straat, met het gezicht naar de camera gericht, die foto's maakt met een digitale camera.

Door de basisbeginselen van de fotografie te leren en de verschillende modi op je camera te leren kennen, heb je veel meer creatieve technieken binnen handbereik. Of je nu een spiegelcamera of een compactcamera gebruikt, het begrijpen van je camera-instellingen zorgt voor een wereld van verschil in je foto’s. Het kan helpen om je fotoboeken er professioneler uit te laten zien. Hier vind je een inleiding tot enkele van de meest voorkomende camera-instellingen en hoe je deze kan gebruiken

Een inleiding tot camera-instellingen

In onze inleiding tot de basisbeginselen van de fotografie hebben we de drie belangrijkste camerabesturingen – sluitertijd, diafragma en ISO – behandeld en hoe je deze kan toepassen voor meer vrijheid bij het maken van je foto’s. Je camera geeft je misschien niet de volledige controle over deze instellingen, en als ze wel beschikbaar zijn, kan het even duren voordat je ze onder de knie hebt. Gelukkig hebben de meeste camera’s vooraf ingestelde modi of, in het geval van spiegelreflexcamera’s en duurdere compactcamera’s, voorrangsmodi die zijn ontworpen om het een beetje gemakkelijker te maken.

Probeer indien mogelijk de kerninstellingen van je camera onder de knie te krijgen, zodat je meer creatieve controle hebt. Als je echter besluit om het bij de automatische modus te houden, helpt het begrijpen van deze instellingen je om de beperkingen ervan te achterhalen en hoe je ze kan aanpassen om de foto’s te maken die je graag wil.

De meeste camera’s kunnen op drie manieren worden gebruikt om de foto te maken die je zoekt: volledig automatisch, geavanceerde modi en volledig handmatig. We leggen uit hoe elk van deze instellingen werkt en hoe je deze kan toepassen op verschillende stijlen van fotografie, zoals portret-, landschaps- en nachtopnames.

Hoe kan je volautomatische camera-instellingen gebruiken

Een meisje buiten tegen een fel oranje muur met een glaasje sinaasappelsap.

Door je automatische instellingen te gebruiken, laat je je camera de beslissingen voor jou nemen. Je hoeft alleen maar naar je onderwerp te richten en de sluiterknop in te drukken. Het voordeel is dat je minder tijd kwijt bent aan het aanpassen van je instellingen. Het nadeel is dat je camera niet weet wat je probeert te fotograferen, dus hij zal proberen zoveel mogelijk licht in je sensor te krijgen, ongeacht de omstandigheden.

Een typisch voorbeeld van wanneer dit kan gebeuren is als je een foto maakt bij weinig licht. Je zal dan merken dat het enkele seconden duurt voordat je camera klikt nadat je de ontspanknop hebt ingedrukt. Dit gebeurt omdat de camera denkt dat hij een langzame sluitertijd nodig heeft om te proberen zoveel mogelijk licht te krijgen. Je zal dan merken dat je beelden er erg wazig uitzien en onbruikbaar zijn.

Automatische instellingen werken veel beter bij goede lichtomstandigheden, bijvoorbeeld als je buiten fotografeert bij daglicht, maar voor andere soorten opnamen kan je zelf proberen de instellingen aan te passen.

Welke automatische voorinstellingen hebben camera’s?

Zoals we al zeiden, hebben de meeste camera’s automatische voorinstellingen die geschikt zijn voor verschillende stijlen van fotografie. Als je eenmaal weet hoe je ze snel kan bereiken en begrijpt wat elk van hen doet, kan je wat afwisseling toevoegen aan je foto’s zonder dat je veel instellingen handmatig hoeft aan te passen.

Het aantal voorinstellingen dat je camera heeft zal variëren, afhankelijk van het merk, maar het is waarschijnlijk dat je de volgende modi beschikbaar hebt.

Vooraf ingestelde portretmodus

Twee kleine kinderen zitten op een grijze bank, ze zijn in focus, de achtergrond is wazig.

Deze modus stelt een groot diafragma in, zodat de achtergrond licht wazig is maar de voorgrond scherp. Het helpt je de aandacht te vestigen op een specifiek element in je beeld dat zich relatief dicht bij de camera bevindt.

Je hebt een achtergrond nodig die verder in de verte loopt om het beste uit deze setting te halen. Als je onderwerp slechts een meter van een muur verwijderd is, werkt deze modus niet zo goed, zoals we in onze vorige artikels over het diafragma hebben gezien.

Top portrait mode tip

Hoewel het portret wordt genoemd, doet deze modus meer dan alleen maar mensen fotograferen. Je kan het effectief gebruiken om de aandacht te vestigen op alles wat zich op de voorgrond van een afbeelding bevindt.

Vooraf ingestelde landschapsmodus

Een foto van een klein stadje aan de voet van de bergen, genomen aan de rand van het water.

Landschapsmodus stelt een smaller diafragma in om de hele scène scherp te maken.

Een kleiner diafragma vermindert de hoeveelheid licht die de camera binnenkomt, dus het zal waarschijnlijk standaard een langere sluitertijd hebben. In dit geval kan je best een statief gebruiken of je camera op een vaste ondergrond laten rusten.

Tip voor landschapsmodus

Gebruik de zelfontspanner van de camera bij het fotograferen van landschappen, zelfs als je een statief gebruikt. Dit helpt je om de trillingen te verminderen en scherpe foto’s te maken.

Vooraf ingestelde macromodus

Close-ups van kleine planten, de voorgrond is scherp, de achtergrond is wazig.

Met de vooraf ingestelde macromodus kan je camera extreme close-ups van voorwerpen die zich op een centimeter afstand van je cameralens bevinden, nemen. Het diafragma zal breder zijn, zodat de achtergrond wazig wordt.

Deze setting is zeer geschikt voor het vastleggen van details, dus ideaal voor foto’s van insecten of bloemen. Maar houd er rekening mee dat de mate van detail die je vastlegt afhankelijk is van de kwaliteit van je lens.

Tip voor macromodus

Denk aan de achtergrond van je macrofoto. Met de juiste achtergrond kan de geringe scherptediepte je helpen een zeer interessant effect te creëren met je macrobeeld.

Vooraf ingestelde nachtmodus

Een rustige, met bomen bedekte, voorstedelijke straat, 's nachts genomen.

In de nachtmodus stelt je camera zichzelf in op een langere sluitertijd om zoveel mogelijk licht vast te leggen. Als je ‘s nachts een straatbeeld fotografeert, kan het ook zijn dat de camera de flash activeert om het beeld voor je op te fleuren.

Tip voor nachtmodus

Als er geen onderwerp op de voorgrond van je opname staat, vermijd dan het gebruik van de flash. Het is ook een goed idee om je camera op een statief of een stabiel oppervlak te zetten, omdat je met een langzame sluitertijd werkt.

Vooraf ingestelde actiemodus

Een actiefoto van een klein meisje, dat door haar vader door de lucht wordt gegooid op een stralende zonnige dag.

De actiemodus stelt je camera in op een snelle sluitertijd om je te helpen de actie in je opname te bevriezen. Deze modus kan je best proberen wanneer je een snel bewegend onderwerp aan het fotograferen bent. Maar houd er rekening mee dat de resultaten zullen variëren afhankelijk van de autofocussnelheid, het diafragma en de ISO-instellingen van je camera, en slechte lichtomstandigheden kunnen ook van invloed zijn op je uiteindelijke opname.

Tip voor actiemodus

Voordat je op pad gaat om je actieopnames te maken, kan je wat spelen met de autofocus-instellingen van je camera, zodat je klaar bent om je onderwerp op een bepaald moment vast te leggen. Omdat je met een snelle sluitertijd werkt, moet je er ook voor zorgen dat je onderwerp goed verlicht is.

Wat zijn prioritaire modi?

Een close-up foto van iemand die de instellingen van zijn spiegelreflexcamera aanpast.

Spiegelreflexcamera’s en de meeste compactcamera’s uit het midden- tot hoge segment hebben meestal een aantal prioriteitsstanden, en als je de basisbeginselen van de fotografie leert, is het belangrijk om je ermee vertrouwd te maken. In deze modi kan je kiezen welke instelling je handmatig wil bedienen terwijl je andere instellingen automatiseert.

De prioritaire modi zijn geweldig als je je op één instelling wilt concentreren en niet wil dat je al het andere handmatig moet beheren. De namen van deze voorrangsmodi kunnen van camera tot camera verschillen, maar ze zullen hoogstwaarschijnlijk als volgt worden aangeduid: P, A of Av, en S of Tv.

P prioritaire modus

P staat voor programma en stelt je sluiter in om het diafragma en de sluitertijd automatisch te beheren, zodat je je kan concentreren op het regelen van de witbalans, ISO en de flash. Dit kan een handige instelling zijn als je bij weinig licht fotografeert en je niet wil dat de flash afgaat, bijvoorbeeld als je ‘s nachts straatfoto’s maakt of als je een vriend fotografeert die verjaardagskaarsen uitblaast.

A of Av prioritaire modus

P prioritaire modus

A of Av is de prioriteit van het diafragma. Je camera zal je diafragma-instellingen beheren, zodat je meer kan scherpstellen op scherptediepte zonder dat je je sluitertijd hoeft aan te passen bij veranderende lichtomstandigheden. Het is ook handig als je een scène opneemt waarin de achtergrond voortdurend verandert, zoals in een drukke stad, waar je misschien bepaalde gebieden wilt vervagen en je op andere wilt focussen.

Als je deze modus gebruikt en je vindt dat je automatische sluitertijd te langzaam is, probeer dan je ISO-waarde te verhogen.

S ov Tv prioritaire modus

De S- of Tv-modus is de sluiterprioriteit en geeft je volledige controle over je sluiter, terwijl je camera zich concentreert op het beheer van het diafragma. Deze modus is handig als je snel wil schakelen tussen actiebeelden die beweging tonen en meer statische beelden.

Houd er echter rekening mee dat deze instelling, zonder controle over je eigen diafragma, een aantal van de creatieve mogelijkheden die je heeft met de handmatige instellingen kan verwijderen.

Wat is de handmatige modus op je camera?

S ov Tv prioritaire modus

De handmatige modus is vrij vanzelfsprekend in die zin dat je volledige controle hebt over al je camera-instellingen en niets automatisch is. Deze modus geeft je de meest creatieve vrijheid. Het is dan ook een modus die veel professionele fotografen gebruiken. Maar het betekent wel dat je een zeer duidelijk inzicht moet hebben in je camera-instellingen en hoe je ze snel kan aanpassen.

Tip voor manuele modus

Zorg ervoor dat je de handmatige instellingen van je camera thuis leert kennen voordat je op pad gaat voor een fotosessie. Dit maakt het zo veel gemakkelijker.

Een meisje met haar rug naar de camera gericht, kajakken op zee die op zee aan het kajakken is. Er zijn bergen en kliffen op de achtergrond die enigszins wazig zijn.

Het leren kennen van de camera-instellingen zal enige tijd in beslag nemen, maar als je eenmaal hebt geëxperimenteerd en de automatische en handmatige modi hebt getest, heb je veel meer creatieve technieken binnen handbereik. Bovendien kan je geweldige foto’s aan je albelli fotoboeken toevoegen om thuis een professioneel ogende bibliotheek te creëren.

Reacties